Auteur: Arno

Enige maanden geleden stapte er een man van eind vijftig bij me in de auto. Een vrolijk en intelligent mens die als bestuurder in de zorg werkt. Ik pikte hem op in de provincie Drenthe, de rijp lag over de heide en de mist lag als een deken over het landschap. Hij woonde op een magnifieke plek.

Na een kop koffie vertrokken we. Het gesprek verliep uiterst soepel, we hadden een warm contact, ik vertelde hem mijn kwetsbare verhaal en over de gevolgen van mijn burn-out.  Gedurende twee uur spraken we zoals vrienden doen, over werk, over vakanties en ook over de structuren en systemen die de zorgprofessionals vaak tegenstaan, maar wij hij als bestuurder continu mee te maken heeft.  Kortom een uiterst overzichtelijk gesprek.

Toen vroeg ik hem naar zijn ”droom”……BAM! van het één op het andere moment brak hij. Er kwamen dikke tranen, en nog meer tranen. God Arno……ik weet niet wat er gebeurd…….dit heb ik anders nooit…….sorry man, sorry…..

Hij begon te vertellen. Hij had alles voor elkaar. Een geweldige carrière, mooi gezin met kinderen die aan het afstuderen en hun eerste serieuze banen, een mooie woning, vakantiewoning in Frankrijk, vrienden genoeg. Maar twee jaar geleden was er bij zijn vrouw een ziekte geconstateerd, met potentieel slechte afloop. Haar situatie was gelukkig zeer hoopgevend, het constateren was een schok geweest, maar de medicatie sloeg goed aan en ze leefden eigenlijk gewoon weer verder. Dus praktisch gezien niets aan de hand, maar de mogelijke slechte afloop hing als het zwaard van Damocles boven zijn hoofd.

Als hij met vrienden of collega’s over de ziekte van zijn vrouw sprak, ging dat in termen als: Dat valt gelukkig wel mee, de ziekte is onder controle, het was even schrikken maar we zijn er weer…. De woorden klopten, en termen als onder controle, volle kracht vooruit werden gebruikt alsof de machine weer draaide…..maar vertelden niet het hele verhaal. Het was de manier waarop hij in zijn rol als vader en succesvolle topman zowel binnen als buiten zijn gezin communiceerde. Hij had er nooit bij stilgestaan wat de impact op zijn eigen gevoel was en was zich er zeker niet van bewust hoe diep het zat.

Door naar zijn droom te vragen raakte ik iets in hem. Iets wat niet te maken heeft met zijn gebruikelijke perspectief van organisatie, controle of  structuren. Maar naar zijn gevoel, als mens en misschien zelfs naar zijn dromen die hij had als jongetje. Iets wat te maken heeft met een zorgeloze tijd, een mooie en lange toekomst samen met zijn vrouw en dat was ineens allerminst zeker….alleen dacht hij daar nooit over na. Blijkbaar was het continue onderbewust daar. En die angst kwam ineens naar boven.

Hij vertelde verder over zijn huidige werkende leven, dat hij nu hij er echt over nadacht niet meer zo zinvol vond. En over het maken van keuzes om samen met zijn vrouw te stoppen met werken, mooie reizen te maken, meer van elkaar te genieten. Maar dat gesprek voerde hij blijkbaar alleen in zijn onderbewuste en niet met vrouw, kinderen en vrienden. Omdat dat gewoon niet in zijn systeem zit. Ik vond het prachtig, het was net alsof er andere luiken open gingen, ineens was er ruimte voor zijn eigen emotie.

Na een uur was het gesprek afgelopen, in verwondering en beduusd stapte hij uit en liep naar zijn prachtige woning terug. De mist in het landschap alsook in zijn hoofd was intussen verdwenen……

Ik geloof dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken.

 

De gebruikte personen zijn om privacyredenen gefingeerd.

 

Ik had afgesproken bij een hotel, Felix stapte in. Ik wist dat hij in de penarie zat. Hij was schuchter, onzeker en nerveus. Man van 53, kortgeleden gescheiden, financieel aan de grond, ontevreden in baan en verschijnselen van burn-out. Hij zat helemaal klem.

Ik begon te rijden en mijn verhaal te vertellen. De periode van het niet herkennen, huilend in bed, energieloos, geen zin, angstig. Opstaan, douchen, managementglimlach opzetten en weer aan het werk. Tegen mijn dierbaren zei ik dat het gewoon even te hectisch en onrustig was. En dat het als deze drukke periode achter de rug zou zijn alles weer normaal zou worden. Zo had ik het altijd gedaan, gewoon harder, meer en slimmer buffelen. Ik had oprecht niet in de gaten hoe slecht het met me ging.

Felix ademde heel oppervlakkig en knikte instemmend.

Vervolgens het burn-out bericht van de huisarts. Daarna voelde ik me waardeloos, een slechte echtgenoot, vader, vriend en collega. Kon geen enkele keuze meer maken. Totaal geen concentratie en puf. Ik moest ”aan mezelf gaan werken”. Dat was voor watjes. Van succesvolle manager en sterke persoon was ik een loser geworden. Deze periode was zwart en heel heftig. De schaamte was totaal.

Felix mompelde dat hij zichzelf hoorde praten. Zijn ogen waren continu vochtig, hij was ongelooflijk kwetsbaar.

Mijn redding is geweest dat ik ervan overtuigd was dat ik hulp nodig had. Ik ging naar een psych, mindfulnesstraining en haptonoom. Tegen wil en dank was ik in het circuit beland, maar ik wist echt niet meer wat ik moest doen. Als mijn psych me had gezegd dat ik dagelijks op mijn hoofd het Wilhelmus moest zingen en me dat zou helpen, had ik het zeker gedaan. Ik was eenzaam, kwetsbaar en had iemand nodig die me aan de hand nam.

Felix begon te huilen, vertelde hoe herkenbaar mijn verhaal voor hem was, hoe eenzaam hij zich voelde, waardeloos en krachteloos. Ik weet het echt niet meer zei hij, maar jouw verhaal klinkt alsof het mijn eigen woorden zijn.

Met regelmaat wordt de Jaguar een burn-out auto. Veel instappers kampen met vergelijkbare klachten en de verhalen lijken altijd sterk op elkaar. Telkens weer schrik ik van de impact van een burn-out. Het patroon is meestal als volgt: langere tijd te veel druk (zowel zakelijk als privé), het niet herkennen van symptomen, daarna de struggle het te moeten erkennen (ik ben ziek) en vervolgens de stappen naar herstel en terugkeer.

De schaamte rondom de ziekte is enorm. En dit maakt dat mensen er moeilijk over durven praten. Meestal voelt men zich een slappeling. Dat is heel herkenbaar en ook dodelijk. De erkenning van de ziekte is de start van herstel, dan stop je met vechten tegen. Op het moment dat ik mijn kwetsbare verhaal vertel is er altijd een zucht van opluchting en enorme verbinding. Vaak zijn ze echt verbaasd dat er nog iemand met exact hetzelfde verhaal rondloopt.

Vervolgens komen de vragen: hoe lang duurde, hoe vaak heb je, welke stappen heb je…. Iedere situatie is uniek, maar in een dergelijke kwetsbare situatie heb je simpelweg iemand nodig die je richting geeft. Je eigen innerlijke kompas is namelijk helemaal van slag. De andere kant is dat de acceptatie van de situatie en de daarbij horende onzekerheid een absolute voorwaarde is voor herstel. Het vertrouwen in de adviezen van de ander moet weer verschuiven naar zelfvertrouwen.

Mijn doel is te verbinden, inspireren en kwetsbaarheid te promoten. Op dit soort momenten lukt dat en is dan ongelooflijk waardevol. Instappers knappen hier simpelweg erg van op.

Ik zag een andere Felix uitstappen, dit onderstreepte hij met de woorden: Ik heb het gevoel dat ik 10x zoveel lucht heb als drie uur geleden.

Ik geloof dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken.

Met vrolijke groet,

Arno

 

 

In mijn agenda stond een afspraak met een ondernemer uit Groningen. Een man van eind dertig, eigen ondernemer sinds jaar en dag, een bedrijf met ongeveer 20 mensen dat ongelooflijk snel aan het groeien is.

Ik vertelde hem mijn verhaal, mijn burn-out, het overlijden van mijn ouders en één van mijn allerbeste vrienden alsook het effect wat dat op mij heeft gehad.  Waarbij ik emotie niet achterwege liet. Ik presenteerde me dus compleet als mens in al zijn kwetsbaarheid. Het effect op hem was dat ook hij zijn verhaal vertelde…

Hij vertelde me dat hij in allerlei ondernemersclubjes zit, waarin er van elkaar geleerd moet worden, elkaar business wordt toegeschoven en er met elkaar wordt gedeeld hoe succesvol we zijn. Ook vertelde hij me hoe enorm leeg dat toch is, en mijn ervaring is dat veel ondernemers er ongeveer zo over denken.  Op dat soort gelegenheden komen er geen mensen, maar visitekaartjes en functieomschrijvingen met targets. Gezellig!

Deze man begon zijn kwetsbare verhaal te vertellen, overlijden van ouder, hoe weinig bevrediging hij haalde uit winst en groei, hoe hij zich zorgen maakte over zijn kinderen en wat hem bezielde. Kortom, een prachtig mens die zich niet verschuilde achter zijn zakelijk succes. Toen hij uitstapte zei hij: het is net alsof ik drie uur met mijn beste vriend heb doorgebracht. Daarmee was mijn dag in één klap helemaal geslaagd.

Wat is verbinding, welk effect heeft het en waarom willen we dat allemaal zo graag. Omdat mensen behoefte hebben aan geborgenheid en veiligheid. Verbinding ontstaat echter alleen als mensen zich durven te laten zien. Dus wie ze zijn en niet wat ze zijn.  Waarom is dan de eerste vraag die we elkaar als onbekenden op een feestje stellen: Wat doe je? Dat doen we niet om verbinding te maken, en onszelf te tonen, maar om oppervlakkig met elkaar in gesprek te gaan. Doen we dat omdat we de ander niet vertrouwen? Omdat we bang zijn om te tonen wie we echt zijn?

Daar ben ik mee gestopt. En ik raad iedereen aan dat ook te doen! Als ik naar een feestje ga en mensen vragen we wat ik doen zeg ik: Dat weet ik eigenlijk niet zo goed. Dan zijn mensen totaal van slag! Vervolgens ontvouwt er een soort gesprek als: “Maar je weet toch wel wat je doet?!. Nou, eigenlijk niet precies. Maar hoe doe je dat dan? Nou gewoon, ik doe maar wat”. Men raakt in de war, maar is tegelijkertijd zeer geïntrigeerd. Dat is toch ergens raar, als je jezelf eerlijk en kwetsbaar opstelt, weten mensen niet goed hoe te reageren. Dus daarom praten we veelal over buitenkant terwijl onze binnenkant geen aandacht krijgt.

Het oppoetsen van de buitenkant en tegelijkertijd het verwaarlozen van de binnenkant is iets wat we massaal doen. Het gekke is, we weten het van elkaar, roddelen erover, lachen erom en toch blijven we massaal volharden. Als mensen creëren we onze eigen virtual reality en leven hierin. Maar ons hart klopt voor echte mensen, echte verbinding en echte relaties en zeker niet voor de virtuele werkelijkheid.

Ik denk dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken!

Met vrolijke groet,

Arno

 

 

Ik ga je zo meteen mijn geheim vertellen, dit waren de eerste woorden die ze zei toen ze enigszins gespannen instapte. Eerlijk gezegd schrok ik van deze woorden en was benieuwd wat de reis zou brengen.

Het was een mooie zonnige dag, ik haalde haar thuis op. De dame was duidelijk geïnteresseerd in kunst en literatuur gezien de inrichting en boekenkast. Hier woonde de dame van ruim zestig jaar. Ze was een ervaren en succesvol onderneemster, eigen bedrijf met meer dan 150 mensen in dienst, een rijk sociaal leven en goede relatie met haar broer en zussen.

Het huis werd bewoond door haarzelf, haar echtgenoot en hun gezamenlijke tienerkind. Dit was haar tweede huwelijk.  Uit haar eerste huwelijk had ze oudere kinderen, dat had geen stand gehouden door teveel energie en focus op werk. Maar het was een keurige scheiding geweest en de relaties met ex en kinderen waren nog in stand.

Nadat we vertrokken stak ze direct van wal. Ze werkte al bijna een jaar niet meer, ze kon het niet meer opbrengen. Maar behalve haar man wist NIEMAND in haar omgeving hier de reden van. Tegen vrienden zei ze dat ze aan het afbouwen was, op de zaak was ze niet meer lijfelijk aanwezig (was niet nodig) en zelfs haar broer en zussen waren niet op de hoogte. Ze had de ware reden met niemand durven delen omdat ze zich hiervoor schaamde…

Een van haar kinderen uit het eerdere huwelijk had een zelfmoordpoging ondernomen, hiervoor voelde zij zich verantwoordelijk en was hierna in een burn-out geraakt. Maar ze durfde het niet te delen waardoor ze heel erg eenzaam werd.

Wat gebeurt er met iemand die een prima leven leidt als er een dergelijke gebeurtenis plaatsvindt? Hoe kan het dat ze niet de veiligheid voelt om dit te delen met vrienden en familie? Wat zegt dit over mensen en de maatschappij?

Zij had een enorme angst om het eerlijke verhaal te delen. En ze zat ook enorm klem doordat het geheim telkens groter voor haar werd. Bovendien ontwikkelde ze mentale en fysieke klachten die zij zelf refereerde aan het voorval. Deze succesvolle onderneemster durfde haar kwetsbaarheid niet te tonen aan haar sociale kring vanuit schaamte, angst voor oordelen en zelfs uitsluiting.

Hoeveel vertrouwen hebben we nog in elkaar? Hoeveel verbinding ervaren we nog in de maatschappij? Mij raakt het enorm dat mensen zich niet kwetsbaar durven opstellen vanwege angst. Ik vind het prachtig te ervaren dat ze het wel met mij deelt, haar opluchting te zien en haar het vertrouwen te schenken dat ze het niet alleen met mij zou moeten delen.

Maar toch knaagt het aan me. Mensen hebben behoefte aan verbinding en vertrouwen. De wereld wordt er telkens meer een van wantrouwen, controle en oordelen vellen. Gelukkig is er toenemende weerstand tegen deze klinische wereld, er is veel behoefte aan eerlijkheid en openheid, maar dit vergt moed en zelfvertrouwen.

Zelf heb ik haar gecomplimenteerd met haar moed het met mij te delen en hoop dat ze het zelfvertrouwen hervat zich niet meer te schamen.

Ik geloof dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken.

Met vrolijke groet,

Arno

 

De gebruikte personen zijn om privacyredenen gefingeerd.

 

 

Met regelmaat ontmoet ik mensen in mijn auto die een serieuze ziekte hebben. Zoals een vitale vijftiger met Multiple Sclerose, een veertiger met een onduidelijke ziekte die zijn leven ernstig beperkt, een midden vijftiger met uitgezaaid kanker. De verhalen zijn keer op keer heftig, emotioneel en vol in het leven. De verhalen golven vaak door de auto, van zwaarmoedig naar opgewekt en van uitzichtloos naar ambitieus naar de toekomst.

Het is prachtig om getuige zijn van deze mensen als ze hun verhalen vertellen, hun angsten delen alsook hun toekomstplannen. Wat me intrigeert is de manier waarop zulke ingrijpende ziektes onderdeel worden van het gewone leven en de snelheid waarmee dat gebeurt. Meestal worden mensen even helemaal uit hun routine gekegeld door het slechte nieuws, dan is er een enorme hectiek van medische afspraken, onderzoeken, logistiek in het gezin, hulp van derden. Daarna komt er duidelijkheid, berusting en vervolgt het leven weer.

Het leven verandert ingrijpend voor hen, sommigen moeten hun baan opzeggen, kunnen hun hobby’s niet meer uitvoeren of zichzelf niet meer redden. Het zijn stuk voor stuk drama’s en allen worden geconfronteerd met een probleem dat vaak niet is op te lossen. Zonder uitzondering vinden allen een manier om hun leven een positieve draai te geven. Ook zijn ze ongelooflijk creatief in het vinden van oplossingen. Tenslotte zie je ook dat de systemen die deze mensen omringen veranderen waardoor een groot aantal zaken gewoon weer doorgang vinden. In gezinnen nemen kinderen taken over, in organisaties nemen collega’s verantwoordelijkheid en op openbare plaatsen helpen vreemden indien nodig.

Ook maken zieke mensen veel bewuster keuzes. De gesprekken en relaties met partners, kinderen en vrienden verdiepen exponentieel. Hierdoor leven ze hun waarden veel meer dan gezonde mensen. De verlangens openbaren zich duidelijker, hieraan wordt prioriteit gegeven en dromen worden gerealiseerd.

Hoe werkt dit dan? Hebben we zulke drastische prikkels nodig om eindelijk ons echte leven te leiden? Is dit de betekenis van ”Never waste a good crisis?”. Worden we pas echt wakker als we de eindstreep zien naderen?

Natuurlijk zijn feiten verschrikkelijk, maar ze veranderen menselijk gedrag vaak ten goede.  En dit is natuurlijk prachtig. Ook bemerk ik dat zieke mensen vaak erg gelukkig zijn doordat ze zoveel warmte en liefde ervaren. Voor de duidelijkheid, ik wil niets afdoen aan de angst en ellende die ziekte veroorzaakt, het gaat mij om het effect van de prikkel en de verandering in eigen gedrag en van mensen om hen heen.

Ook blijkt dat mensen vele malen (veer)krachtiger zijn dan ze zelf denken. Het is alleen jammer dat dit besef normaal gesproken zo is verdwenen, hoe zou het zijn als we zouden ”spelen” dat we een levensbedreigende ziekte hebben? Zouden we andere keuzes maken? Zouden we krachtiger opereren? Zouden we onze waarden meer uitdragen? En zou de wereld hier niet een beetje van opfleuren?

Eerlijk gezegd weet ik niet hoe ik zelf op een dergelijke situatie zou reageren, maar ik heb wel het vertrouwen dat ook ik de kracht bezit om in die situatie de juiste dingen te doen!

Met vrolijke groet,

Arno

 

Ben jij wakker?

Zelf had ik er een forse burn-out voor nodig om wakker te worden. Pas toen kon ik inzien hoe ver ik verwijderd was van mijn eigen bedoeling en mijn waarden. Ik was onderdeel geworden van iets dat veel groter en krachtiger was dan mijzelf. Een systeem waarin ik een schakeltje vormde en waarin ik zielloos op de automatische piloot meedraaide. En ik had niet in de gaten hoe slecht het met me ging. Totdat mijn lichaam en geest me stopte door me een burn-out cadeau te doen.

Ik spreek dagelijks mensen die onderdeel uitmaken van een systeem waarin ze vastlopen. Docenten, managers, dokters, directeuren en bestuurders.Veelal klagen ze over de grote systeemdruk, het verdwijnen van de handelingsvrijheid en de toenemende controledrang. En het uitdoven van de passie en weglekken van energie. Weinigen zien mogelijkheden hier een goede modus in te vinden, en gaan dus dagelijks door. En worden langzaam in slaap gesust, de passie en de ziel doven langzaam uit…

Indien je dit herkent sta je voor een opgave. Het is tijd om te toetsen in hoeverre je nog volgens je eigen waarden leeft en ruimte hebt de dingen te doen die voor jou belangrijk en waardevol zijn. Als je dit namelijk verliest drijf je telkens verder af van jouw bedoeling en dit zorgt voor een energielek. Dit kun je lange tijd op allerlei manieren compenseren, maar uiteindelijk is het ongezond en gevaarlijk.

Kortgeleden had ik een medisch specialist in de auto. Hij verzuchtte: ik wil gewoon patiëntenzorg leveren, maar ik kijk tegenwoordig meer naar het scherm dan in de ogen van mijn patiënt.

Hij wordt niet gekend in zijn professionaliteit, moet zich continu verantwoorden wat hij doet, indien er een fout wordt gemaakt (wat normaal is in het leven) moet hij dit uitentreuren verdedigen tegenover anderen. Het uitgangspunt van vertrouwen in zijn professionaliteit staat enorm onder druk. En dit maakt hem tot een kleine onzekere jongen wiens zelfvertrouwen afneemt, zijn plezier in het werk verminderd en de passie (mensen beter maken) verdwijnt.

Wat gebeurt er? Een voor mij onbekende man stapt in de auto. Binnen zeer korte tijd krijg ik zijn vertrouwen en hebben we een prachtig gesprek. Hij stelt zich kwetsbaar op en benoemt dat zijn zelfvertrouwen onder druk staat doordat hij niet naar zijn waarden kan werken. Hij durft aan mij (voor hem onbekend) zijn ziel en zaligheid bloot te geven, dit lucht hem enorm op. In zijn normale leven durft hij het hierover niet te hebben. Ik voel me bevoorrecht dat hij dit met me deelt. Tegelijkertijd doet het pijn te horen dat een professional met enorme staat van dienst in zijn directe omgeving te weinig veiligheid ervaart het te bespreken.

Ik denk dat ik nog maar even doorga met mijn bloeigesprekken!

Met vrolijke groet,

Arno

 

 

Sinds enkele jaren ontvang ik dagelijks mensen voor een goed gesprek in mijn (speciaal hiervoor aangeschafte) Jaguar. Mijn bedoeling is verbinden, van mens tot mens. In gesprek gaan zonder agenda.

Het principe is simpel: ik nodig mensen uit voor een goed gesprek, ik pik ze op afgesproken tijd op en dan gaan we op reis. Er is geen bestemming, er is geen agenda, er is geen verwachting. Wat gebeurt er als je met volstrekt onbekenden drie uur onderweg in gesprek bent? Welke verhalen ontvouwen zich? Welke dilemma’s spelen er? Ontstaat er vertrouwen? Hoe kwetsbaar stelt men zich op?

Tot mijn vreugde stellen mensen zich snel open, ervaren de rit als heel waardevol en de gesprekken openbaren zich. Veel mensen vragen me wat mijn plan is. Dat heb ik niet. Veel mensen vragen me wat ik met de gesprekken ‘doe’. Nou, eigenlijk niets. Dat maakt het ongrijpbaar, beetje vreemd, maar ook interessant en beetje spannend. De enige voorwaarde is dat het gesprek moet worden doorgegeven, hierdoor ontstaat een ketting van mensen. Zelf ga ik compleet open het gesprek in en heb geen informatie over de persoon die instapt, dat maakt het voor mij weer spannend.

Na enige tijd voel ik de behoefte om mijn inzichten die volgen uit de gesprekken geanonimiseerd te delen. Mijn ervaring is namelijk dat: ieder mens mooi is, ieder mens continue levensvragen en dilemma’s ervaart en er te weinig aandacht is voor deze wezenlijke zaken. Bovendien voelen veel mensen zich eenzaam met hun problemen, schamen zich ervoor en delen het daardoor niet makkelijk.

Zelf ben ik gestopt met ver vooruit kijken (dit was ooit mijn werk), en zet nu alleen een stap als deze me dichter bij mijn bedoeling brengt. Zo ook de stap om deze blog te starten. Hiermee hoop ik mensen te inspireren en aan te zetten tot verbinding. Tenslotte inzicht in levensvragen en een milde houding naar het maken van fouten te creëren.

Met vrolijke groet,

Arno