Jaap komt de Bloeikas binnen voor een eerste sessie. Een grote vent, hij ziet er wat slonzig uit, geeft me onzeker een hand en gaat weifelend zitten. In 2022 heeft hij een ernstig bedrijfsongeval gehad waardoor hij zijn ‘droombaan’ nooit meer zal kunnen uitvoeren, sinds die tijd zit hij thuis.
Hij vertelt over zijn huidige leven, opstaan op onregelmatige tijden, een beetje hangen, soms lunchen, beetje gamen en tv kijken. Zijn vrouw is ook veel thuis omdat ze het huishouden runt en 24 uur per week thuiswerkt. Ook vertelt hij over het ongeval (een serieus heftig verhaal) en hoe hij zijn ‘droombaan’ hierdoor kwijtraakte. Zijn wereld stortte in…..en hij heeft geen enkele puf er nog iets van te maken. Hij voelt zich somber.
Zijn ‘droombaan’ was in de visserij. Hij voer op een groot schip om op allerlei soorten te vissen, deels Noordzee en ook verder. Met een groep mannen, dagen achterelkaar weg, kameraadschap, vrijheid en avontuur.
A: En wat doe je dan op een dag?
J: Nou, niet zo veel….
A: Dat klinkt eigenlijk een beetje niks..
J: Precies dat.
A: [vrolijk] Dus eigenlijk ben je nutteloos toch? Je doet niks, wilt niks en kan ook niet veel meer na je ongeluk. Wel overzichtelijk!
J: Dat wel.
A: Dat vind ik zo mooi aan jou! Dat je dan toch het positieve ervan inziet…
J: [kijkt naar de grond]….
A: [enthousiast] En ’s ochtends uit bed springt om er iets van te maken!
J: [kijkt me met sombere blik aan]
A: En dat je dit al twee jaar volhoudt! Ik vind dat je een medaille verdient, je mag er echt trots op zijn Jaap!
Jaap is niet te vermurwen, hij heeft besloten dat het leven kut is nu hij zijn droombaan niet meer kan uitvoeren. Hij is somber, punt uit.
A: [vrolijk prikken]Dus jouw leven is eigenlijk voorbij! Gelukkig ben je jong begonnen op de visserij, je vijftiende toch? Dus eigenlijk ben je al verder dan de meesten op jouw leeftijd. De meeste mensen gaan vissen als ze met pensioen gaan, jij hebt ook dat al achter de rug.
J: [donker] Iedere keer als ik een schip zie…….dan denk ik…..dat kan ik dus nooit meer doen…..
A: Weet je wat ik nu zie? [tikje tegen knie] Ik zie een kleuter van wie de Lego is afgepakt! [zielige stem] Iedere keer als ik dan langs de Intertoys loop zie ik jongens die Lego kopen, en ik mag er nooit meer mee spelen….en het was mijn favoriete speelgoed….huilie huilie….Ik vond Lego echt het allermooiste, maar nu kan ik er nooit meer mee spelen…..dat vind ik niet eerlijk! [jankerig] Ik wil mijn Legooooooooooooo…..snif snif….
Jaap kijkt me met grote ogen aan, zijn grote handen gaan naar zijn gezicht en een grote lach breekt door.
J: [lacht en luid] Dat is verdomme precies hoe het voelt! En ik irriteer me mateloos aan mezelf, dat ik zo zielig doe, dat ik in een hoekje blijf zitten….ik heb altijd zo’n hekel aan dit gedrag gehad, en ik doe precies dat! [hij is een beetje verbijsterd]…Precies!…..Dat!
A: [zet enthousiast door] Mooi! Nooit meer met Lego dus! Welk speelgoed heb je nog meer, Mecano, Playmobil, autootjes, of wil je buiten spelen. Met welk speelgoed ga je WEL spelen, wat is je plan?
J:[leunt achterover] Ach man…ik heb het al helemaal uitgedacht. Zoals je dus ziet hou ik enorm van de visserij, de kotter ga ik nooit meer op. Maar je hebt veel leveranciers van materiaal, één van onze leveranciers maakt kraansystemen om de netten in te halen [ogen fonkelen, stem krachtiger], die techniek is prachtig. Ik zou heel graag in die wereld verder willen….bla bla…maar dan moet ik een extra opleiding doen en..
A: [onderbreekt] Ja, de schoolbanken weer in….dat wordt natuurlijk niks! Jij bent op je vijftiende begonnen met werken….
J: [schrikt, zachte stem, onzeker] Dat houdt me inderdaad tegen….klopt…goed gezien…
A: Dankje! En terecht! Het lijkt me duidelijk dat het niets wordt met dit verhaal toch?
J: [schrikt] Denk je? Pffff. Precies dit.
A: Tuurlijk wordt het niks. Iemand die vijftien jaar ervaring heeft aan boord, met techniek, visserij, het echte werk….die nemen ze natuurlijk niet aan op de opleiding. Welke opleiding is het eigenlijk?
J: [enthousiast] Het is een opleiding in de maritieme techniek….bla bla….kraan en smeersystemen…..GPS gestuurd…..[hij heeft zich blijkbaar helemaal ingelezen en is enthousiast]
A: [guitig] Klinkt allemaal hartstikke leuk….maar JOU nemen ze natuurlijk niet aan daar en als dat al zou lukken is de opleiding veel te ingewikkeld voor je….jammer Jaap!
J: [duidelijk] Ach welnee Arno! Tuurlijk kan ik dit, ik zie het zelfs voor me, ik zal het je laten zien!
A: [verbaasd] Wat zeg je Jaap? Rustig nou, dit wordt niks…
J: [lacht] Ik zal het je laten zien!
Jaap had zich voorgenomen om boos te zijn, somber te zijn en de slachtofferrol aan te nemen. Zijn ongeluk en daar uit voorkomend zijn handicap zijn ook serieus, maar hij bleef hangen.
Enkele weken later is Jaap voor zijn derde gesprek. Hij heeft zich ondertussen aangemeld voor de opleiding, ziet er verzorgder uit en is echt op de weg terug. ‘Die Lego……dat was het precies! Ik realiseerde me hoe ik me irriteerde aan mijn eigen gedrag en heb er met mijn vrouw hartelijk om gelachen……ze gebruikt het met regelmaat thuis’