Kees is een nobody

Kortgeleden rondde ik een coaching traject af. In vier sessies was Kees klaar. Het patroon van Kees is iets wat vaak voorkomt, hij deelde zijn eigen ruimte met anderen ten koste van zichzelf. Van oudsher om te beschermen en te overleven. Nu neemt hij zijn eigen ruimte weer.

Kees is een man van einde dertig, zakelijk zeer succesvol en eigenlijk wel tevreden. Zijn initiële coachvraag ging over zijn werk, na tien minuten was dat een bijzaak en ging het over zijn eigenheid of authenticiteit.

A: Dus jij laat continu over je heen lopen
K: Nou, nee, maar, ik vind het lastig om…
A: Precies. Je bent een NOBODY!
K: Nou dat gaat wel ver…
A: [plagerig] Jij gaat nooit ergens voor staan, nobody
K: [weifelend] Niet!
A: Wanneer ging je voor het laatst ergens voor staan?
K: Nou, bijna dagelijks
A: Ok, waar ben je maandag voor gaan staan?
K: Euhh
A: En dinsdag?
K: Nou moet je luisteren….
A: [praat bewust door hem heen]. En woensdag? Zie je wel, je bent echt een nobody, je zegt dat je dagelijks voor iets gaat staan, en dat is niet zo. Dus je bent ook nog onbetrouwbaar….Jij bent helemaal niemand Kees! [met grote lach en aanraking van Kees]. Ik kan ineens ook door je heen kijken, je wordt een beetje doorzichtig. Je bent echt een NO BODY, géén lichaam. Geinig!

Kees kijkt me aan, valt stil. Ik hoor een kwartje vallen..

K: Vroeger werd ik op school gepest, ik droeg een bril en was een beetje bedachtzaam. Mijn klasgenoten zagen me niet staan. Mijn echte naam is Sijs van Akker. Op de basisschool was er een juf die de naam Sijs belachelijk maakte, mijn tweede naam is Kees. Vanaf dat moment ben ik die gaan gebruiken. Toen ik op mijn twaalfde ging verhuizen naar Amsterdam had ik een Brabantse tongval, ik leerde Amsterdams praten omdat ik werd uitgelachen….[Kees kijkt me aan alsof hij het ineens helemaal ziet. Hij lijkt geschokt]

A: Jij hebt letterlijk jouw authentieke zelf losgelaten ter bescherming. Jouw patroon is aanpassen en onzichtbaar worden in de groep. Hiermee ben je jouw eigenheid kwijtgeraakt alsook het begrip dat je eigen ruimte nodig hebt. En niet altijd jouw ruimte en waarden laat overnemen door anderen.

K: Toen je zei dat je door me heen kon kijken voelde ik dat ik dat vroeger het liefste wilde, dat ze me niet zagen. Jezusmina! Ik heb me dit nooit zo gerealiseerd……

In de evaluatie schrijft Kees het volgende: ‘Mijn grootste winst is het herkennen wanneer ik in een situatie kom die niet bij mijn ‘authentieke ik’ hoort en daarmee veel beter reageer, dit geeft me heel veel rust en zekerheid’

En tenslotte: ‘Het schijnbare gemak waarmee Arno de diepte in kan gaan en de gevoelige onderwerpen boven tafel weet te krijgen vond ik indrukwekkend. Hij drong razendsnel door tot de kern van mijn vraagstuk!’

Erik weet het al

Vandaag komt Erik naar de Bloeikas, hij woont in de buurt van Zwolle en belde me op advies van een vriendin. ‘Ze zegt dat ik maar eens met je in gesprek moet’. Ik ben benieuwd of hij ook zo volgzaam op mij reageert.

Erik komt zelfverzekerd binnen, een man van midden in de veertig met een stoer uiterlijk. Kale kop, breedgeschouderd en sportief gekleed. Hij neemt plaats aan tafel en kijkt me vervolgens vertwijfeld aan. Ik leid hem met vragen, hij vertelt en ik stuur. Hij heeft een drietal winkels, vastgoed, een vriendin en dat loopt allemaal. ‘En toch voel ik me gewoon niet goed, rusteloos en ook lusteloos ofzo’.

We gaan van tafel en nemen plaats in de coachstoelen. Erik vertelt zichzelf dat hij het toch goed voor elkaar heeft, en vind dat hij daarom niet mag zeuren maar zich toch niet goed voelt. Ik kies voor de provocatieve aanpak.

A: Wat is nou het probleem Erik? Volgens mij wil je gewoon ff zeuren.
E: Wist ik maar wat het probleem was.
A: Ok. We gaan ff heel snel een oefening doen. Dit is een wetenschappelijk onderzochte methode. Volg mij maar. Je moet niet nadenken maar direct antwoorden. Duidelijk?
E: euhh, ok?
A: [heel hoog tempo] Geef je werk een cijfer..
E: Eh, zeven
A: Sneller, je gezondheid
E: Zeven
A: Financiële situatie
E: Negen!
A: Relatie
E: Viertje?!
A: Dat lijkt me aan de hoge kant, ik zeg maximaal een twee!
E: [kijkt me verbaasd en geschrokken aan]. Eigenlijk wist het natuurlijk wel. Maar dat het zo duidelijk is. Shit. En tja. Wat nu….?
A: Een twee is natuurlijk prima. Het is geen één, maar wel veel ruimte om te verbeteren. De rest van je leven is goed op orde. Dus alle ballen op het verbeteren van de relatie. Simpel.
E: Ik loop al ongeveer anderhalf jaar te sappelen, alleen het is geen goed moment.
A: Nee, daarom moet je het nu niet verbreken. Ik denk dat het juiste moment er binnenkort wel komt, toch?
E: [schiet in de lach]. Ach nee man, ik weet het toch ook wel. Ik zit mezelf gewoon te besodemieteren.
A: En niet alleen jezelf, je besodemietert je vriendin ook. Je laat haar ook in de waan.
E: Welnee, ze voelt het natuurlijk al lang…
A: [Ik sta op en met gespeelde boosheid] En je probeert ook mij te besodemieteren door net te doen of je het niet weet! Je bent gewoon heel goed in het besodemieteren van mensen. Daarom lopen jouw winkels zeker ook zo goed!
E: [geëmotioneerd en boos] Nee! Ik sta er juist voor dat ik eerlijk ben met klanten, ik ben een fatsoenlijk ondernemer en heb het beste met mensen voor. Daarom vind ik het ook zo moeilijk om…[breekt]
A: Om de relatie met je vriendin de beëindigen, je wilt haar geen pijn doen toch?
E: [hoofd in handen, huilt en knikt ja]

Ik sta op om een glaasje water voor Erik in te schenken, de doorbraak is er. Erik laat zich in de stoel zakken, legt zijn hoofd achterover, ogen dicht en wrijft met zijn handen over zijn gezicht. Na twee minuten ga ik weer bij hem zitten en zet glas op tafel.

Erik kijkt me bedroefd en ook berustend aan. ‘Ik vind het niet leuk, maar het is ook bevrijdend. Het is duidelijk wat me te doen staat Arno. Bovendien is het natuurlijk voor haar ook voelbaar. Ik vind het gewoon spannend, that’s it. Maar ik ga het wel doen. Vanavond.’

De volgende morgen krijg ik een appbericht van Erik: ‘Ik heb de relatie naar zes jaar verbroken, ik vond het heel moeilijk, maar het viel uiteindelijk heel erg mee. En voor Margriet was het geen verrassing. We zijn samen verdrietig maar het is goed’