Erik weet het al

Vandaag komt Erik naar de Bloeikas, hij woont in de buurt van Zwolle en belde me op advies van een vriendin. ‘Ze zegt dat ik maar eens met je in gesprek moet’. Ik ben benieuwd of hij ook zo volgzaam op mij reageert.

Erik komt zelfverzekerd binnen, een man van midden in de veertig met een stoer uiterlijk. Kale kop, breedgeschouderd en sportief gekleed. Hij neemt plaats aan tafel en kijkt me vervolgens vertwijfeld aan. Ik leid hem met vragen, hij vertelt en ik stuur. Hij heeft een drietal winkels, vastgoed, een vriendin en dat loopt allemaal. ‘En toch voel ik me gewoon niet goed, rusteloos en ook lusteloos ofzo’.

We gaan van tafel en nemen plaats in de coachstoelen. Erik vertelt zichzelf dat hij het toch goed voor elkaar heeft, en vind dat hij daarom niet mag zeuren maar zich toch niet goed voelt. Ik kies voor de provocatieve aanpak.

A: Wat is nou het probleem Erik? Volgens mij wil je gewoon ff zeuren.
E: Wist ik maar wat het probleem was.
A: Ok. We gaan ff heel snel een oefening doen. Dit is een wetenschappelijk onderzochte methode. Volg mij maar. Je moet niet nadenken maar direct antwoorden. Duidelijk?
E: euhh, ok?
A: [heel hoog tempo] Geef je werk een cijfer..
E: Eh, zeven
A: Sneller, je gezondheid
E: Zeven
A: Financiële situatie
E: Negen!
A: Relatie
E: Viertje?!
A: Dat lijkt me aan de hoge kant, ik zeg maximaal een twee!
E: [kijkt me verbaasd en geschrokken aan]. Eigenlijk wist het natuurlijk wel. Maar dat het zo duidelijk is. Shit. En tja. Wat nu….?
A: Een twee is natuurlijk prima. Het is geen één, maar wel veel ruimte om te verbeteren. De rest van je leven is goed op orde. Dus alle ballen op het verbeteren van de relatie. Simpel.
E: Ik loop al ongeveer anderhalf jaar te sappelen, alleen het is geen goed moment.
A: Nee, daarom moet je het nu niet verbreken. Ik denk dat het juiste moment er binnenkort wel komt, toch?
E: [schiet in de lach]. Ach nee man, ik weet het toch ook wel. Ik zit mezelf gewoon te besodemieteren.
A: En niet alleen jezelf, je besodemietert je vriendin ook. Je laat haar ook in de waan.
E: Welnee, ze voelt het natuurlijk al lang…
A: [Ik sta op en met gespeelde boosheid] En je probeert ook mij te besodemieteren door net te doen of je het niet weet! Je bent gewoon heel goed in het besodemieteren van mensen. Daarom lopen jouw winkels zeker ook zo goed!
E: [geëmotioneerd en boos] Nee! Ik sta er juist voor dat ik eerlijk ben met klanten, ik ben een fatsoenlijk ondernemer en heb het beste met mensen voor. Daarom vind ik het ook zo moeilijk om…[breekt]
A: Om de relatie met je vriendin de beëindigen, je wilt haar geen pijn doen toch?
E: [hoofd in handen, huilt en knikt ja]

Ik sta op om een glaasje water voor Erik in te schenken, de doorbraak is er. Erik laat zich in de stoel zakken, legt zijn hoofd achterover, ogen dicht en wrijft met zijn handen over zijn gezicht. Na twee minuten ga ik weer bij hem zitten en zet glas op tafel.

Erik kijkt me bedroefd en ook berustend aan. ‘Ik vind het niet leuk, maar het is ook bevrijdend. Het is duidelijk wat me te doen staat Arno. Bovendien is het natuurlijk voor haar ook voelbaar. Ik vind het gewoon spannend, that’s it. Maar ik ga het wel doen. Vanavond.’

De volgende morgen krijg ik een appbericht van Erik: ‘Ik heb de relatie naar zes jaar verbroken, ik vond het heel moeilijk, maar het viel uiteindelijk heel erg mee. En voor Margriet was het geen verrassing. We zijn samen verdrietig maar het is goed’

Een jonge weduwe stapt in (2)

Het is drie weken na het Bloeigesprek in de Jag met Tanja, ze stapt de Bloeikas binnen. Minder energiek dan vorige keer, het lijkt alsof iets is veranderd. Ik besluit een provocatieve aanpak.

Wat is nú het probleem?’ vraag ik. Tanja reageert met ‘Na ons Bloeigesprek van vorige keer realiseerde ik me dat ik echt heel moe ben en eigenlijk echt even rust nodig heb’.  ‘Nu is Tom al vier jaar dood, en na één Bloeigesprek heb je ineens rust nodig? Dat lijkt me niet het probleem!’. ‘Ondanks zijn ziekte was Tom toch ineens weg, dat was echt zo……….’ [Tanja huilt].

Ik besluit door te drukken (met warmte, gespeelde boosheid en provocatie). ‘Typisch Tom, op zo’n gemene manier ineens doodgaan. Wat een eikel, ik wordt gewoon boos op hem!’. ‘Dat is het precies, waarom moest die eikel nou zo plotseling doodgaan, ik ben gewoon nog zo F*CKING BOOS!!’ [Tanja huilt en schreeuwt het uit]. Ik biedt haar ruimte en ze schokt en huilt minutenlang…

Tijdens het gesprek blijkt dat Tanja boos op Tom is en ze zich daarover heel schuldig voelt. Hij kan er natuurlijk niets aan doen dat hij doodgaat, hij heeft er niet voor gekozen, ik mag blij zijn dat ik nog leef, het is voor hem erger dan voor mij…dit zijn allemaal gedachten die continu door Tanja haar hoofd spelen. En dus duwt ze haar boosheid weg. Hoe kun je nu boos zijn op iemand die dood is?

Ik vraag ‘Stel je voor dat ik Tom ben, wat wil je tegen me zeggen!’ Ze schrikt een beetje en lacht nerveus. Een beetje in de war, maar dan verwoord ze heel zuiver wat ze na zijn dood heeft beleefd, hoe zwaar het voor haar is, hoezeer ze hem mist en ook dat ze teleurgesteld en boos op hem is. Ik blijf Tom spelen.

‘Godverdomme Tom, weet je nog die week na de diagnose, jij bleef maar zeggen dat het goed zou komen en ik vertelde je dat ik bang was voor dit scenario dat jij vervolgens een beetje wegwuifde, ik voelde me niet gekend en ik heb toch gelijk gekregen…..en ik mis je zo….LUL!’

Wederom zijn er veel tranen en maak ik ruimte om vervolgens de provocatieve lijn weer op te pakken. ‘Die Tom, dat was echt een enorme onbetrouwbare en onverantwoordelijke zak, blij dat je vrij bent om een écht leuke man te vinden’ Tanja reageert verbouwereerd en een beetje boos: ‘Tom was een superlieve man met wie ik prachtige herinneringen heb en twee heerlijke kinderen. Ik zie hem helemaal terug in mijn oudste zoon…..en’ ‘Nou, dat is dan geregeld. En al een nieuwe liefde?’ onderbreek ik.

Ze begint te glimlachen en een beetje te blozen…’Ojee, wat vind Tom daarvan?’ ‘Dat houdt me echt bezig Arno, Tom heeft altijd gezegd dat hij me een nieuwe liefde gunt, het voelt goed maar tegelijkertijd ook als verraad ofzo’. ‘Terecht, die arme Tom, nog maar vier jaar dood en dan..’ ‘Ik weet zeker dat hij het heel fijn zou vinden Arno, ik zie in dat ik verder wil en ook altijd van Tom zal houden. Het is goed!’

Tanja vertrekt de Bloeikas zichtbaar opgelucht en met stevige tred. Het lijkt alsof ze iets achterlaat en haar weg vervolgt.

Een jonge weduwe stapt in (1)

De komende weken neem ik jullie mee in een coachtraject van Tanja (niet echte naam). Ik zal iedere week een post doen zodat jullie haar kunnen volgen. Ik deel stukjes van onze gesprekken alsook de rode draad.  Deze coaching startte ongeveer 8 maanden geleden en werd afgelopen week afgerond.

Ik pik Tanja in Groningen op voor een Bloeigesprek. Een mooie en charmante vrouw van midden veertig stapt in. Ze oogt fit en kijkt met een open blik de wereld in. Op advies van een oud client van me heeft ze contact gezocht.

Vier jaar geleden werd ze weduwe, na een hele heftige en snelle ziekteperiode overleed haar man. Ze bleef achter met twee puberkinderen en heeft succesvolle carrière waaraan ze veel waarde hecht. Haar verhaal klinkt krachtig en doortastend.

‘Voor het eerst in mijn leven weet ik het niet meer, het overlijden van Tom was heftig en intens, hierna ging het best goed, kinderen sterk en dapper en ik kon goed verder met mijn baan. Ik ben iets minder gaan werken, maar nu lijkt het ineens…..’ Tanja breekt. ‘Sorry, sorry…..’

Na een emotionele ontlading van minuten vervolgd ze haar verhaal. Ze klinkt zachter en oprechter. ‘Ik ben altijd sterk gebleven, kreeg veel hulp van lieve vrienden aangeboden, moest er voor de kinderen zijn en ook Tom zijn ouders hadden het zwaar. Daarnaast liep mijn baan echt supergoed, dat is ook een plek waar even alles normaal is, maar nu ben ik gewoon….’ Opnieuw lukt het Tanja niet meer verder te praten, maar ze huilt.

‘Dit is niet wie ik wil zijn, ik wil gewoon verder, waarom lukt het nu niet meer, ik dacht dat ik er doorheen was….Godverdomme, kut kut kut’

Ondertussen rijden we door een grijs en druilerig landschap, landweggetjes en boerderijen omringen ons. Verder is er stilte en aandacht.

Ik vertel Tanja over veerkracht, waarden en koers. Ook deel ik voor het eerst sinds lange tijd mijn eigen verhaal weer, de pijn, schaamte en uiteindelijk het vervolg van mijn levensloop tot het punt waar ik nu sta. ‘Ik verloor mijn identiteit en voelde me heel eenzaam, uiteindelijk heeft provocatieve coaching, vertragen en beweging me weer op koers gebracht’ vertel ik.

Na bijna drie uur staan we voor haar huis, Tanja is helemaal leeg en toch zie ik duidelijkheid in haar ogen. ‘Dankjewel voor jouw geboden ruimte, ik heb meer hulp nodig en kom graag bij jou in coaching’

Karel stapt in…

Vandaag mag ik Karel oppikken in een nieuwbouwwijk in Sneek, ik stop voor zijn huis. Karel zag mee aankomen en komt de deur uit. Hij oogt als iemand met wie je nooit ruzie krijgt, rustig en vriendelijk. Wel ziet hij er vermoeid uit.

‘Spannend’ zegt hij als hij instapt en hij kijkt me verwachtingsvol aan. We vertrekken en rijden richting Scharnegoutum, weilanden, schapen en een grijze hemel. ‘Je ziet er moe uit’ zeg ik en Karel begint zijn verhaal..

‘Ik heb een prachtig en hecht gezin, twee jongens en een meisje. Er is altijd veel beweging en gezelligheid in huis. Mijn vrouw ken ik al vijfentwintig jaar en we hebben het fijn samen. Ik werk als boekhouder voor een groot bedrijf in de stad, daar ben ik ook al zestien jaar in dienst. Dus huisje, boompje en beestje met onze hond Felix.’ ‘Dat klinkt allemaal heel erg fijn en overzichtelijk’ zeg ik.

Karel is een tijdje stil en dan gaat hij verder. ‘Maar de laatste jaren voel ik me minder goed, een dominante manager op het werk die me niet in mijn waarde laat. Ik werk keihard, maar krijg heel veel commentaar. Ik doe nooit iets goed daar. In de privé sfeer is er gedoe, mijn vrouw sinds tien jaar ziek, deze ziekte heeft veel impact op het gezin en maakt dat we niet lang en ver van huis kunnen. Tenslotte is er in huis veel spanning omdat de oudste psychische klachten heeft, hiervoor gaat hij naar een psycholoog maar hij maakt hierdoor veel ruzie met zijn broertje. Dus tja, het loopt op het moment nogal moeizaam. En ik ben voorzichtig geworden en doe geen gekke dingen meer….’

Karel vertelt zijn verhaal gehaast en in hoog tempo, hij werkt hard, draagt zorg voor zijn gezin en heeft nergens een plek om op adem te komen. Veel mensen die in coaching komen ervaren een tekort aan tijd en ruimte. Ruimte om te zijn wie je bent, ruimte om jouw eigen dingen te doen of ruimte om gewoon even te zijn. Ook ruimte om te vertragen. Hierdoor verdwijnt de mogelijkheid om de batterij op te laden.

We zijn ondertussen in het uiterste noorden van Friesland en rijden de route langs de Waddenzee. De lucht is opgeklaard en er staat een stevige bries. ‘Kom, we lopen een stuk over de dijk’ zeg ik en we stappen uit. Kou, wind en zon. Veel schapen en een prachtig uitzicht over de kwelder met duizenden wadvogels.

Karel vertelt verder. ‘Ik ben dol op oude machines, ik ben vroeger in mijn eentje naar Tsjechië gereden met een oude vrachtauto om een oude machine te kopen. Wat een avontuur was dat! Ik wist niet eens of de machine er echt zou staan, nachten doorgereden, slechte wegen en geen TomTom. Maar wel met een prachtige machine thuisgekomen, met een mooi verhaal en ervaring!’ Hij vertelt aan één stuk door, andere reisverhalen, buitenavonturen et cetera. Zijn blik is veranderd, zijn houding steviger met veel energie en meer ademruimte. Hij eindigt met: ‘Vroeger had ik lef en altijd het voortouw…….’ Vervolgens wordt het stil.

We stappen weer in de auto en ik reageer op zijn verhaal. ‘Vandaag heb ik twee Karels gezien. De ene heeft gebrek aan ruimte, tijd en zelfvertrouwen. En de ander blaakt van zelfvertrouwen, durft te bewegen en ook stil te staan. Dezelfde man, dezelfde context en een totaal andere blik, houding en energie. In het begin klonk je futloos, gehaast en onzeker en toen je vervolgens vertelde over het Tsjechië avontuur en andere verhalen was je sprankelend en durfde je te bewegen. Reflecteer maar eens op dit gesprek, kijk waar je ruimte kunt maken en kunt bewegen. De avontuurlijke en krachtige Karel is er nog volop!’

Bij het uitstappen kijkt hij me met een grote lach aan. ‘Jeetje Arno, op de dijk voelde ik weer hoe ik ook ben, dat was ik écht kwijt! Dankjewel voor deze heerlijke ochtend!’

Twee weken later ontvang ik een bericht van Karel. ‘Beste Arno, onze rit heeft me enorm aan het denken gezet en in beweging gebracht. Ik ben me heel bewust van mijn hoge tempo en vertraag nu met regelmaat, dit geeft ruimte en een andere kijk op wat ik doe. Ik krijg het ook terug van mijn collega’s en in mijn gezin. Ik maak meer tijd voor mijn zoon. Bovendien heb ik wat mensen in mijn netwerk gesproken en heb volgende week een gesprek over een baan bij een andere organisatie. Geen idee of het wat wordt, maar ik voel de vrijheid weer! Heel veel dank.’

Ik denk dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken. Een mooi en bloeiend 2021 gewenst!

In één minuut ontdooit

”Ik ben benieuwd hoe je het gesprek gaat ervaren, Albert is nogal op zichzelf en absoluut geen prater, hult zich in mist”, aldus Elise. Van haar heeft Albert voor zijn zestigste verjaardag een Bloeigesprek in de Jag gekregen.

Ik pik Albert op in de buurt van Leeuwarden. Het is een mistige grijze dag. Hij staat buiten op me te wachten. Hij heeft een ruig voorkomen. Bij het instappen oogt hij nerveus en ongemakkelijk. Ook heeft hij een tic. Een knipperende beweging met zijn ogen en hierbij een gekke trek met zijn gezicht.

Ik besluit direct en provocatief contact met hem te maken. Ik sla hem op zijn knie en geef hem een met opzet mislukte knipoog. ‘Welkom in de auto Albert, wat doe jij met je gezicht? Maak ik je aan het schrikken of zo?”. Albert kijkt me verbaasd aan en de tic is weer zichtbaar. Ik zeg lachend ”Je doet het weer! Wat is dat? Doe het nog eens? Ga ik een foto van je maken. Kun je het zelf zien!” Albert begint te lachen, ontspant en zegt ”Ook goedemorgen, gaan we nog rijden of hoe zit het?!” We gaan onderweg. En Albert begint te vertellen…

Na een roerige en onveilige start van zijn leven heeft hij op zijn achtste een traumatische ervaring, er is veel strijd en geweld in zijn gezin. Voor zijn ogen ziet hij het op een dramatische manier escaleren. Hierna wordt hij bij familie ondergebracht. Dit moment tekent hem en hierna zal hij nooit meer zonder tic door het leven gaan.

Hij groeit op in een onrustige situatie, hij kent geen veiligheid en wordt gepest. Hierdoor wordt hij een survivor en richt zich op extreme buitensport. Een moeizame schoolcarrière, op zeer jonge leeftijd uit huis, af en toe in aanraking met justitie voor kleine vergrijpen en onzeker over zichzelf. Uiteindelijk maakt hij geen enkele opleiding af, maar is heel erg goed geworden in buitensport.

Hij weet dat hij zichzelf moet redden en wil niet afhankelijk zijn. Zijn onveilige jeugd maakt dat hij weinig vertrouwen heeft in mensen en dus gaat Albert zijn eigen boontjes doppen. Relaties zijn ook niet aan hem besteed. Hij besluit te vertrekken en op reis te gaan. Elders beginnen. Al op zijn twintigste heeft hij zijn eerst bedrijf in Frankrijk. Hij begint in zijn eentje met het begeleiden van individuen en teams op ruige locaties in de natuur. Na twee jaar heeft hij een fors klantenbestand en vijf instructeurs in dienst. Financieel gaat het voor de wind en hij zet een tweede locatie op in Schotland. Ook hier lukt het binnen enige tijd een goed draaiend bedrijf neer te zetten. Na zes jaar heen en weer reizen tussen Schotland en Frankrijk verkoopt hij zijn zaak. Heeft voldoende middelen om een paar jaar vrij te zijn. Hij besluit naar IJsland te gaan. Hij verdiend daar geld als zelfstandig koerier. In Reykjavik leert hij een leuke vrouw kennen en wordt verliefd. Samen met haar krijgt hij een zoon. Een relatie vind hij complex, te dichtbij, benauwend en echt vertrouwen durft hij niet. Na ongeveer acht jaar trekt hij verder en laat zijn zoon Boreas achter bij zijn moeder. Na enige tijd keert hij terug naar Nederland. Hier leeft hij teruggetrokken, blijft uit de drukte, gaat weer aan het werk als manusje van alles en verdiend hiermee voldoende geld. Hij ziet Boreas af en toe, heeft zijn huisje afbetaald en reist nog veel door de natuur, altijd alleen.

Gedurende de rit van drie uur vertelt hij uitgebreid zijn verhaal, voor mij voelt het alsof hij zijn leven aan zich voorbij ziet trekken. Zijn tic is er continu, maar hij oogt ontspannen en vrij. Voor mijn gevoel is Albert zijn hele leven aan het zwerven geweest, niet gehecht, niet aan mensen en ook niet aan plaatsen. Een onrustig, avontuurlijk bestaan waardoor hij enigszins eenzaam is geworden. Maar hij oogt tevreden.

”Ik hou niet van mensen, vind het moeilijk ze te vertrouwen. Ook al heb ik nu al vijftig jaar geen echte problemen met ze gehad vergeet ik het beeld uit mijn jeugd nooit meer, dat heeft me voorgoed getekend.”

Ik vertel meestal zo weinig mogelijk over mijzelf, dat gaat mensen niks aan en ik had ook echt niet verwacht dat ik je dit hele verhaal zou vertellen. Dankjewel voor jouw veiligheid Arno. Geen idee hoe je het doet. Maar echt bedankt!

Bij het uitstappen geeft hij me een stevige knuist, van mij krijgt hij wederom een ietwat gekke knipoog en hij loopt met een glimlach zijn huis in.

Provocatief coachen gaat over lef hebben. Over durven te benoemen wat iedereen ziet of voelt en niemand durft te zeggen. Als je dat op een warme en humoristische manier doet maak je een ijzersterke verbinding. De opening over zijn tic maakte dat hij me vertrouwde en zich kwetsbaar durfde opstellen. Natuurlijk vond ik het spannend om het gesprek zo te openen maar het was het dubbel en dwars waard!

Ik geloof dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken!

CEO zoekt zelfvertrouwen.

Deze week voerde ik een coachgesprek met Bob. Eind vijftig, imposante man met indrukwekkend zakelijk verleden. Al vijfendertig jaar in het vak, opgeleid in de havensector en de laatste vijftien jaar directiefuncties in havens van Rotterdam, New York en Dubai. Een man die zich weet te manifesteren in de havensector, leiding weet te geven aan duizenden mensen en moeilijke beslissingen durft te nemen. Kortom, een stevige directeur met dito uitstraling.

Na enkele minuten blijkt waarom hij bij me gekomen is….”Ben ik eigenlijk wel goed in mijn vak? Weet ik eigenlijk wel wat ik leuk vind? Zakelijk heb ik verschillende opportunities, maar ik wil zeker weten dat ik de juist keuze maak. Kun jij me helpen?” Hij vertelt het als een kleine onzekere jongen. Waar is de stevigheid, waar is het zelfvertrouwen, waar is de CEO gebleven?

Bob vertelt over zijn leven en met name de laatste twee jaren. Daarin heeft hij te maken gekregen met tegenslag, ziekte van zijn partner, een aantal mislukte zakelijke transacties en mede hierdoor het afnemen van eigen ruimte. En daardoor zit hij nu als een onzeker jochie naast me op de stoel, bang om te bewegen, bang om verkeerde keuzes te maken en bijna in paniek.

Bij cliënten in gesprekken bemerk ik regelmatig hoe belangrijk eigen ruimte is voor mensen. Fysieke alsook mentale ruimte. Ook beluister ik hoe gemakkelijk we deze ruimte verliezen of weggeven zonder te beseffen hoe essentieel dit is. Als mensen te maken krijgen met tegenslag en problemen vermindert de mentale ruimte, daalt veelal het zelfvertrouwen en gaan zoeken naar houvast. En deze wordt vaak gezocht in structuur of doelen bijvoorbeeld. Een soort (schijn)duidelijkheid voor de toekomst. Dit is vaak niet hun natuur of eigen manier. Deze houvast hebben ze echter niet nodig als ze zich goed voelen, dan maken ze makkelijk keuzes, hebben vertrouwen dat het goed komt en blijven dicht bij hun eigen manier.

Ook Bob was zijn eigen ruimte kwijtgeraakt en zocht naar duidelijkheid in zijn leven. Hij twijfelde daarmee ook aan zijn eigen manier. Iets wat hij nooit had gehad in de zestig jaar daarvoor. Tijdens de coaching bracht ik hem terug bij zijn waarden en vervolgens prikkelde ik hem.

Uiteraard ben je slecht in jouw vak Bob, daar hoef je niet over te twijfelen, dat is gewoon een feit! Dus de keuze die je nu gaat maken zal ook wel weer mislukken. Dat is the story of your life! Eindelijk val je door de mand en wordt duidelijk dat je eigenlijk een mislukkeling bent Bob!

Bob keek me aan en begon voluit te lachen. Ik zag hem helemaal ontspannen, relativeren en er ontstond mentale ruimte. Hij wist wat hem te doen stond en klaarde helemaal op. De rest van het gesprek nam hij het voortouw, vertelde over zijn plannen en te nemen stappen. Hij had zijn zelfvertrouwen hervonden

Bij afscheid keek Bob me aan. Dankjewel Arno, in deze 2 uur ben ik 300 uur opgeschoten. Ik knipoogde en zei: Goed te weten, ik zal mijn factuur navenant aanpassen.

Met een brede grijns vertrok hij, met eenzelfde grijns bleef ik achter in de Bloeikas.

Family business

Deze keer geen Bloeigesprek in de Jaguar, maar een verslag van de coaching van Wouter (niet echte naam) in de Bloeikas.

Wouter is een man rond de vijftig, hij is zakelijk erg succesvol en zo ziet hij er ook uit. Gebruind, rijdt een dure sportwagen, goed gekleed met een zichtbaar duur horloge. Sinds enige tijd is hij bij mij in coaching en komt vandaag weer in de Bloeikas.

Hij oogt altijd alsof hij heel tevreden is met zichzelf, vertelt graag over zijn business, zakenreizen en zijn slimme zakeninstinct. Hij houdt kortom graag zijn masker op (dat doen we allemaal). Nu is het aan mij als coach om hem de veiligheid te bieden en moed te geven zijn masker te laten zakken. Ik besluit hem met een positieve en provocatieve aanpak te benaderen.

Hij vertelt over zijn zakenreis naar Rome en het gezellige restaurant waar hij vaste gast is en altijd heerlijke wijn schenken. Ik laat hem vertellen, ik merk dat hij zich verschuilt achter zijn verhaal. Hij vind het moeilijk zichzelf met zijn problemen te laten zien.

A: Wat een heerlijk leven heb jij Wouter! Italië, lekker weer, mooie wijn en dan na een paar dagen weer in jouw bolide lekker naar huis. Ruilen?
W: Als je eens in Rome bent, moet je echt naar dat restaurant gaan
A: Heerlijk! Ik bel je als ik er naar toe ga. Ruilen?
W: Ruilen? Wat bedoel je
A: Nou, zullen we ons leven ruilen. Ik wil wel. Mooie auto’s, reisjes, mooie deals en een beetje wijn drinken. En krijg jij mijn leven. Wonen en werken in Tjalleberd, brood smeren voor de lunch, iedere avond met gezin aan tafel, zaterdag met kinderen langs voetbalveld, wasjes draaien en op zondag met gezin naar het bos, een saai en burgerlijk bestaan. Ik zou het wel weten! Ruilen?
W: Nou, als ik het echt mag zeggen….
A: Het is aan jou. Jij bent een succesvol zakenman en kan dus zijn eigen leven helemaal inrichten.
W: Ik zie mijn kinderen eigenlijk te weinig.
A: [met krachtige stem] Ach welnee, die redden zich wel zonder jou. Jij moet deals maken, liefst in het buitenland, lekker slapen in luxe hotels en je kunt tegenwoordig gewoon via de tablet prima met ze beeldbellen.
W: Ze klagen dat ze me te weinig zien
A: [beetje bozig] Ach joh, daar worden ze hard van. Kom op zeg. Je wilt toch niet van die papa kindjes? Hoe eerder zelfstandig ze zijn hoe beter!
W: Laatst zijn mijn jongste van negen vol trots dat ze het voetbaltoernooi hadden gewonnen, [spreek heel zacht] en ik wist niet eens dat hij een toernooi had gespeeld…

Het masker is even af. Ik hou mijn mond en laat het bij hem indalen. Hij is zichtbaar verdrietig en lijkt te beseffen dat hij iets wil veranderen. Na enige tijd kijkt hij me aan, met twijfel en onzekerheid in zijn ogen. Ik laat de provocatieve aanpak nu even gaan en blijf ‘bij’ hem.

W: Ik voelde al enige tijd onrust. Maar als ik dan onderweg ben en zaken doe voel ik me helemaal top. Ik had echt niet in beeld dat het me zo in de weg zit. Het is juist nu belangrijk er voor mijn kids te zijn. Nu zijn ze jong, over een paar jaar hebben ze veel meer hun eigen leven. Shit.
A: Shit
W: Ja man. Zo is het niet goed.
A: Wat is de eerste stap die je gaat zetten?
W: Mijn jongste is nu al acht jaar, ik wil hem zien voetballen en mijn meisjes zien tennissen. Man, wat ongelooflijk stom dat ik dit niet eerder zo zag….
A: De eerste stap graag….
W: Ik ga vanavond de agenda’s bekijken, van voetbal en tennis en mijn kids beloven dat ik er bij ga zijn.
A: Mooi! Stuur je me de foto’s?
W: Jaa, ik beloof je selfies met mijn kids op de sportvelden!

Veel mensen zitten in een routinematig patroon en een ritme. Deze automatische piloot is handig, het geeft mentale rust. Anderzijds worden vaak waardevolle bezigheden hierdoor langzaam weggedrukt, soms ongemerkt (zoals bij Wouter). Op het moment dat mensen in coaching komen lopen ze vaak vast op dit soort zaken en als ze weer wakker worden ervaren ze weer ruimte en moed om te veranderen.

Van manager naar krantenbezorger

In deze Coronatijd staan de Bloeigesprekken in de Jag stil. Wel ontstaat er andere ruimte. Korte tijd geleden nam een vrouw contact met me op. ‘Ik ken je uit de krant en van jouw verhalen online, graag zou ik ook zo’n gesprek willen.‘ We spraken af in de Bloeikas in Tjalleberd, zaten op gepaste afstand en Karin begon te vertellen….

Ik had een zorgeloze jeugd. Mijn ouders werkten allebei. Mijn vader had een eigen zaak, mijn moeder was kleuterjuf en ik was de jongste van drie. We woonden aan de rand van het dorp met veel ruimte om ons heen. Met mijn broers kon ik heel goed opschieten. Ik speelde altijd buiten, hutten bouwen, sporten, gewoon de bossen in die achter ons huis lagen en voelde me heerlijk. Ook was ik veel op onderzoek uit, gewoon struinen, dingen zoeken en ik vond het leuk om te tekenen of dingen te bouwen. Het liefst was ik in mijn eentje op pad, de dag vloog voorbij, soms was ik uren weg. Als mijn ouders vroegen wat ik had gedaan, antwoordde ik meestal: ‘niet zo veel, een beetje geklooid’. En ze vertelden me later dat ik ‘als kind niets nodig had om me te vermaken’. Zeker gedurende de basisschooltijd was ik helemaal vrij en ook de middelbare school ging me eigenlijk goed af. In die tijd merkte ik dat ik het heel leuk vond om ingewikkelde sommen en situaties op te lossen. Ik kon prima leren, vond het niet vervelend, het ging me gemakkelijk af en ik had ruimte om te dromen.

Na het VWO moest ik natuurlijk een studiekeuze maken, ik had echt geen enkel idee en besloot de HEAO te gaan doen. ‘Daar kun je altijd wel wat mee’ zei mijn vader. Ook daar was ik voornamelijk geboeid door complexiteit. Uiteindelijk rolde ik met gemak door de studie en kon bij een bank aan de slag. Dat leek me wel prima en zo verliet ik langzaam de vrije ruimte….

In het begin had ik het goed naar mijn zin, ik werkte hard en werd uitgedaagd. Ik mocht complexe problemen oplossen, kon creatief zijn en redelijk solistisch werken. Na een aantal jaren werd me gevraagd hogerop te gaan, in die wereld een logische stap, dus dat deed ik. Hierdoor kreeg ik meer te maken met collega’s en andere leidinggevenden. De ongeschreven regel was om te groeien, meer verantwoordelijkheid (in het systeem), meer salaris en andere voorwaarden. Ik deed mee… Ik kreeg minder met inhoudelijke complexiteit en analyses te maken en werd gevraagd allerlei zaken te doen die nodig zijn om het systeem te laten draaien. Intussen had ik een prachtig appartement gekocht, mooi en stijlvol ingericht, een mooie auto voor de deur en kon fijne vakanties boeken. En mijn ouders waren heel trots op ‘hoe ik het deed’. Maar ik verloor mijn vrijheid. Ik kreeg psychische en fysieke klachten. Uiteindelijk werd ik doodziek.

Gelukkig kreeg ik hulp van een goede coach. Na een lange periode van onzekerheid, vertwijfeling en rusteloosheid besloot ik al mijn comfort te laten gaan en helemaal terug te gaan naar de basis. Als kind had ik immers niets nodig om me te vermaken, waarom nu dan wel?

Vijf jaar geleden begon mijn leven opnieuw, ik verkocht mijn huis en auto en verdeelde mijn inboedel. Ik kon tijdelijk bij een vriend wonen, dat was eigenlijk alleen een postadres want ik vertrok voor een lange wandeling. Na een jaar keerde ik terug in Nederland, ik had ervaren dat ik inderdaad ‘niets nodig had om me te vermaken’.

Sinds vier jaar bezorg ik de kranten mijn wijk in Leeuwarden, ik vind het heerlijk. Ik verdien ongeveer duizend Euro per maand, woon heel goedkoop en leef sober. Ik sta heel vroeg op, pak lekker de fiets om de krantenronde te doen. Weer en wind, zomer en winter, heerlijk! Dan ben ik rond acht uur in de ochtend thuis en dan begint de rest van de dag. Ik luister veel muziek, ben veel in de natuur en leef voornamelijk alleen. Ik ben zo gelukkig, voel me weer als toen ik kind was en ben blij dat ik de ballast van me af heb geworpen….

Karin was dankbaar dat ze haar verhaal had mogen vertellen en vertrok. Ze zag er gelukkig uit. Ik ging bij het vuur zitten, schonk een glas wijn in en overdacht haar verhaal. Uiteindelijk was Karin uit haar natuurlijke balans geraakt door verwachtingen, systemen en normen. Ze raakte gewend aan een bepaald comfort en luxe die onderdeel zijn van hoe het gaat. Maar die droegen totaal niet bij aan haar geluk. De meeste cliënten die ik spreek lopen op een vergelijkbare manier vast. Het herontdekken van oorspronkelijke waarden en die vervolgens weer integreren in hun leven draagt altijd bij aan de kwaliteit van hun leven. We hebben altijd een keuze!

Ik geloof dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken!

Go Corona!

Mijzelf noem ik wakkermaker en ben provocatief coach. Over de titel heb ik overigens wel even nagedacht, maar toch gedaan. Een beetje schuren kan geen kwaad.

Ik help mensen en organisaties om wakker te worden. Om ze te laten ervaren hoe dominant het systeem is geworden. Het systeem van normen en waarden, het systeem van regels en afspraken, het onderwijssysteem, zorgsysteem en andere overheidssystemen. We reguleren, we spreken af, we controleren om ervoor te zorgen dat we de juiste dingen doen, zo efficiënt en risicomijdend mogelijk. We ontnemen onszelf ruimte. We zitten letterlijk te dicht op elkaar.

We vertrouwen onvoldoende op onze professionaliteit, onze eigen inschatting op het moment dat het moet. Nee liever proberen we de problemen te voorkomen waardoor we mensen onvoldoende ruimte geven te handelen op het moment dat het nodig is. Bovendien is groei nog steeds de norm, economische groei, efficiency, rendementsgroei et cetera. Zodra je niet voor groei kiest heb je iets uit te leggen.

Ook verwachten we als individu dat we kunnen blijven groeien. In positie, salaris en blijven we zoveel mogelijk van onszelf vragen, ook als de omstandigheden iets anders verlangen. Door bijvoorbeeld de komst van kinderen, zieke ouders of tegenslagen in de persoonlijke situatie.

Tenslotte hebben we het idee dat de wereld onze groei aankan. Met alle gevolgen voor de het milieu van dien.

Kortom, we accepteren geen grens, we accepteren niet als er iets van ons wordt afgenomen en zijn nog steeds te veel gedreven door het groei denken.

Ik zie mensen en organisaties massaal vastlopen in de groeiambities met alle gevolgen van dien. Daarom vind ik mijn activiteiten als wakkermaker zo mooi, op kleine schaal schud ik mensen en organisaties wakker en laat ze inzien dat er grenzen zijn waartoe je je beter kunt verhouden. Dat groei schadelijk is voor heel veel partijen en dat echte waarde niet in groei zit, daarom heb ik mijn bedrijf Bloei! genoemd.

Maar Corona is de ”meester wakkermaker”, op grote schaal worden we wakker geschud. Laat me duidelijk zijn dat ik het voor de mensen die worden geraakt echt verschrikkelijk vind, maar dit is onvermijdelijk. We putten het systeem uit, we putten de aarde uit, we putten organisaties en mensen uit. Door de huidige situatie worden we gedwongen te stoppen en enorm te vertragen.

De professionals in de zorg en onderwijs krijgen nu de ruimte om hun professionele inschatting ten volle te benutten. Tijdelijk worden de richtlijnen, rendementseisen en protocollen versoepeld zodat ze de beste zorg en onderwijs kunnen leveren. Ik ken een fors aantal professionals van zeer dichtbij, ondanks dat er veel van ze gevraagd wordt zie je de passie terugkomen, ze kunnen eindelijk weer de professional zijn zoals ze willen. Ruimte voor eigen verantwoordelijkheid en bloei. In deze onzekere tijd ontstaat er tussenruimte, dat vraagt creativiteit, ondernemerschap en vertrouwen. En zal laten zien dat mensen sterker en creatiever zijn dan het systeem toelaat.

Dus Go Corona, ik hoop dat we massaal wakker worden, dat we na deze ingrijpende crisis andere keuzes maken en het groei paradigma durven loslaten waardoor we meer naar elkaar luisteren en ruimte durven delen in plaats van nemen.

Nogmaals, op persoonlijk vlak wens ik iedereen het beste en gun niemand zakelijke schade, ziekte of erger. Maar ik denk echt dat we de meester wakkermaker Corona nodig hebben om de dominantie van het systeem ter discussie durven stellen en hoop echt dat we hierdoor in de toekomst duurzamere en eerlijker keuzes maken.

Ongemerkt kwijtgeraakt

Ongemerkt kwijtgeraakt

Bram stapt bij me in de auto. Hij heeft een Bloeigesprek aangeboden gekregen van zijn oudere broer. Bram is eind twintig, een plattelandsjongen die enigszins afwachtend begint. We verlaten stad Groningen waar hij samenwoont met zijn vriendin. We toeren door een kil en zeer grijs landschap.

Hij begint te vertellen over zijn leven, opgegroeid op het platteland bij ouders met een druk leven, een oudere zus en twee broers. Bovendien zijn er thuis drie honden die hij zijn beste vrienden noemt. Een jeugd in de buitenlucht en natuur, open veld, fikkie stoken en hutten bouwen. Een grote schuur waar hij naar hartenlust kon sleutelen, dingen uit elkaar kon halen en met vriendjes kon ravotten.

Zijn schoolcarrière verloopt moeizaam, Bram is een handige en verbaal sterke jongen die niet bang is zijn mening te geven. Dit levert hem een positie op die klasgenoten waarderen, maar docenten en decanen soms hoofdpijn bezorgd. Leren vind hij lastig, maar hij kan wel veel regelen waardoor hij nog redelijke resultaten behaalt. Thuis wordt het leven moeilijker, zijn broers en zus kunnen beter leren waardoor zijn ouders hem op zijn huid gaan zitten en het vertrouwen in Bram verliezen.

Bram begint zich terug te trekken, zijn rebelse houding op school maakt dat hij in contact komt met jongens die dat aantrekkelijk vinden. Hij gaat te veel alcohol, beetje softdrugs en uiteindelijk harddrugs gebruiken. Met allerlei consequenties van dien, schoolverlaten, problemen thuis en een totaal gebrek aan zelfvertrouwen. Uiteindelijk beland hij bij professionele hulpverleners, hij stopt met drugs en pakt zijn leven weer op. Een jaar geleden begonnen met een nieuwe studie en daarnaast hard aan het werk op het land. Tijdens de rit veert hij af en toe op als hij leegte, open velden en alleenstaande huisjes ziet.

Thuis bij zijn ouders wil hij niet meer zijn, hij heeft een vriendin met wie hij samenwoont, gebruikt geen drugs meer maar voelt zich niet gewaardeerd. Hij kan niets goed doen, wordt continu gecorrigeerd en is onzeker geworden.

Ik zie een hele zachte jongeman die in zijn jeugd experimenteerde, de grenzen opzocht om erkenning te vinden. Hierdoor belandde hij uiteindelijk zelfs kort in de gevangenis. Enige tijd geleden heeft hij radicaal gebroken met zijn oude vriendengroep en weet dondergoed waar zijn grens ligt. Echter het vertrouwen van zijn omgeving is hij kwijt en dit maakt dat hij weer neigt naar verdoven. Terwijl het zo goed gaat met zijn opleiding en serieus toekomstplannen heeft.

Aan het einde van de rit geef ik mijn kijk op hem. Mijn gevoel is dat hij zijn ‘ruimte’ kwijt is. Hierdoor zit hij bekneld, vertoont bijbehorend gedrag en durft hij niet meer te zijn wie hij eigenlijk is. Daar waar hij zich eerder vrij voelde, gaat hij gebukt onder een schuldgevoel waar hij zelf een streep onder heeft gezet, maar zijn omgeving hem nog niet durft te vertrouwen. Hij is gevlucht, woont bij zijn vriendin in een klein huis, met buren aan beide zijden, geen ruimte om te sleutelen en geen honden om mee te wandelen.

Na mijn opmerkingen kijkt hij op: ‘Dit klopt als een bus, ik ben mijn ruimte ongemerkt kwijtgeraakt en verlies hierdoor mijn energie en vertrouwen om de juiste dingen te doen! Ik mis mijn honden, het sleutelen en de leegte. Man, dat ik dit zelf niet zag. Dankjewel Arno, ik ga de ruimte opzoeken’

Ik ben mijn broer Frank dankbaar dat hij me een Bloeigesprek heeft gegeven, het gaf een duw in de goede richting!

Dit Bloeigesprek vond ruim een jaar geleden plaats, Bram heeft zijn leven veranderd. Hij woont in een klein huisje in Noord Groningen, met heel veel leegte om hem heen. Hij heeft weer een hond en het gaat heel goed met hem, zijn studie en ook het contact met zijn ouders gaat beter. Belangrijkste is dat hij eigen regie heeft genomen en verantwoordelijkheid voor zijn eigen welzijn.

Ik geloof dat ik nog maar even doorga met mijn Bloeigesprekken!